علت تهیه رب گوجه فرنگی در تابستان رنگ بهتر گوجهها، گرمی هوا و آسان بودن کار در حیاط و حتی قیمت پایینتر گوجه فرنگی در این فصل است. اما در حال حاضر با وجود وسایل برقی در هر فصلی که اراده کنید میتوانید حتی در آپارتمان نیز به میزان کم رب گوجه فرنگی خانگی تهیه کنید.
تهیه یک رب گوجه فرنگی غلیظ و خوشمزه که به مرور زمان کپک هم نزند فوت و فنهای خودش را دارد. در گروه غذایی گیلانی با ما همراه باشید تا طرز تهیه یک رب گوجه فرنگی خوشرنگ و بهداشتی را یاد بگیرید.
تهیه رب گوجه فرنگی با آسانترین روشها
معمولا در فرهنگهای مختلف رب گوجه فرنگی را به روشهای مختلفی تهیه میکنند. در سالهای گذشته که وسایل برقی رواج چندانی نداشت معمولا گوجه فرنگیها را در آفتاب قرار میدادند تا له و نرم شوند تا برای تهیه رب آماده شوند. اما امروزه میتوان با دستگاههای مخلوط کن یا گوشکوب برقی به راحتی و در کمترین زمان ممکن بهترین رب گوجه فرنگی را تهیه کرد.
تهیه رب گوجه فرنگی خانگی به روش سنتی
در روش سنتی که مادربزرگها در حیاط خانه رب درست میکردند تهیه رب گوجه فرنگی زمانبر و سختتر بود. در این روش پس از شستشوی گوجه فرنگیهای تازه و خوشرنگ، آنها را با چاقو به چند قسمت خرد میکردند. گوجههای خرد شده را داخل پلاستیکهای بزرگ مخصوص میریختند. درب پلاستیک را با نخ میبستند و اجازه میدادند گوجهها چند روز در آفتاب داغ قرار بگیرند تا به خوبی له شوند. باید مراقب بود که گوجه فرنگیها کپک نزنند. هر روز آنها را با دستهای تمیز و خشک داخل همان پلاستیک چنگ میزدند تا در آفتاب بهتر له شده و کمی ترش شوند.
بعد از حدود یک هفته، گوجه فرنگیها را با آبکش صاف میکردند، بدین ترتیب که زیر آبکش استیل یک قابلمه مناسب قرار میدادند و گوجهها را کم کم داخل آن میریختند و با دست چنگ میزدند تا عصاره آنها از آبکش رد شود. علاوه بر آب گوجه، دانههای آن نیز از آبکش رد میشوند. در این حالت باید آب گوجه فرنگی را از یک صافی ریزتر نیز رد کرد تا دانههای گوجه فرنگی داخل رب ریخته نشوند. وجود دانههای گوجه فرنگی ممکن است منجر به کپک زدن رب شود.
زمانی که عصاره گوجه فرنگیها آماده شد آن را به یک دیگ بزرگ انتقال داده و روی شعله گاز قرار میدادند. به طور مرتب باید رب گوجه فرنگی را هم میزدند تا ته نگیرد. بعد از چندین ساعت بسته به حجم، آب رب تبخیر شده و یک رب غلیظ و خوشرنگ آماده میشد.
همانطور که دیدید این روش کمی زمانبر است و میزان زیادی از گوجه فرنگیها نیز از آبکش رد نمیشوند و هدر میروند. اما میتوان با یک روش مدرنتر در طول یک روز به میزان زیادی رب گوجه فرنگی عالی و بدون کپکزدگی آماده کرد.
تهیه رب گوجه فرنگی با دستگاه
تهیه رب گوجه فرنگی با وجود دستگاههای خانگی مانند گوشتکوب برقی و مخلوط کن سادهتر شده است. برای درست کردن رب گوجه فرنگی با گوشتکوب برقی کافیست:
ابتدا گوجه فرنگیها را خوب بشویید و سپس آنها را با چاقو خرد کنید. برای اینکه گوجهها به راحتی با گوشتکوب برقی له شوند آنها را داخل یک قابلمه بریزید. حرارت را متوسط کنید تا زمانی که گوجه فرنگیها نرم شده و پوست آنها از گوشت جدا شود، آنها را بجوشانید.
زمانی که گوجهها به خوبی له شدند و آب اضافی آنها نیز تا حدی تبخیر شد شعله را خاموش کنید و اجازه دهید کمی خنک شود.
بعد از چند دقیقه، گوجههای گرم شده را با گوشتکوب برقی بزنید تا کاملا له شوند. استفاده از گوشتکوب برقی باعث میشود گوجهها به خوبی له شده و راحتتر از آبکش یا صافی رد شوند. این کار باعث میشود تمام گوجهها از صافی رد شوند و هدر روی گوجه فرنگی کمتر شود.
یک آبکش استیل را روی قابلمه مناسب قرار دهید. گوجههای له شده را کم کم داخل آبکش بریزید و با دست آنها را از آبکش رد کنید.
اگر دانههای گوجه فرنگی از آبکش رد شده بودند باید آب گوجه را از یک صافی ریزتر رد کنید تا دانهها از عصاره جدا شوند. اگر همان اول از یک صافی دانه ریز برای آبکش کردن گوجهها استفاده کنید گوشت گوجهها به راحتی از آبکش رد نمیشوند.
زمانی که عصاره گوجه فرنگی آماده شد آن را داخل یک قابلمه بزرگ بریزید. قابلمه را روی شعله قرار دهید و اجازه دهید آب گوجه فرنگی چندین ساعت بجوشد تا رب آماده شود.
در لحظههای آخر که رب سفتتر شد مقدار کمی روغن داخل قابلمه بریزید و اجازه دهید رب به خوبی تف بخورد تا خوشرنگتر شود.
رب گوجه فرنگی خانگی را داغ داغ داخل شیشه بریزید و درب آنها را ببندید. این رب را میتوانید در محلی خنک تا چندین ماه نگهداری کنید.
ترفندهای تهیه رب گوجه فرنگی خوشرنگ بدون کپک
فرض کنید مقدار زیادی رب گوجه فرنگی خانگی تهیه کردهاید و بعد از چند ماه همه آنها کپک زدند، چقدر ناراحت میشوید. حتی اگر یک قسمت کوچک از رب هم کپک زده باشد تمام آن باید دور ریخته شود. حتی ممکن است رب بیش از حد تیره یا کاملا بیرنگ شود. همه این ایرادات باعث میشود زحمت چند روز کار و حتی پولتان هدر رود. با رعایت چند ترفند میتوانید از کپک زدن رب گوجه فرنگی و بد رنگ شدن آن جلوگیری کنید.
اولین نکته مربوط به انتخاب گوجه فرنگیها است. سعی کنید از گوجههای سالم و خوشرنگ استفاده کنید. گوجههای خراب و له شده علاوه بر اینکه رب را بد رنگ و بد طعم میکند باعث کپک زدن آن نیز میشود.
مهمترین عامل کپک زدن رب گوجه فرنگی وجود آب اضافی در آن است. رب گوجه فرنگی باید کاملا بی آب باشد. بنابراین زمان پخت رب باید حوصله به خرج دهید و با شعله مناسب رب را تفت دهید تا بیشتر آب آن تبخیر شود. البته نیازی نیست آب رب بیش از حد تبخیر شود زیرا، در این حالت نیز رب بیش از حد سفت شده و رنگ آن نیز خیلی تیره میشود.
نکته مهم دیگر، انتخاب شیشههای مناسب و بدون ترک با درب مناسب است. درب شیشهها باید به خوبی بسته شوند. قبل از استفاده، شیشهها را با آب داغ و مایع ظرفشویی به خوبی بشویید، آبکشی و خشک کنید.
برای جلوگیری از کپکزدگی روی رب داخل شیشه کمی روغن مایع بریزید. روغن از کپک زدگی رب جلوگیری میکند.
توصیه میشود رب را داخل شیشههای یک کیلویی و کوچک بریزید تا زمانی که درب آن را باز میکنید سریعتر مصرف شود و در یخچال کپک نزند.
برای استریل کردن و اطمینان از عدم کپک زدن شیشههای پر از رب را داخل یک قابلمه آب قرار دهید. قابلمه را روی شعله قرار دهید و با حرارت ملایم به مدت ده دقیقه بجوشانید. این کار به سفت شدن درب شیشه و استریل شدن رب کمک میکند و در نتیجه رب کپک نمیزند.
رب گوجه فرنگی باید در محلی خنک نگهداری شود. اتاقهای گرم و مرطوب باعث میشوند ربها خیلی سریع کپک بزنند.